Biossíntese e recentes avanços na produção de celulose bacteriana
PDF

Keywords

celulose bacteriana
Gluconacetobacter
avanços e biossíntese

How to Cite

Donini, Ígor A. N., de Salvi, D. T. B., Fukumoto, F. K., Lustri, W. R., Barud, H. da S., Marchetto, R., Messaddeq, Y., & Ribeiro, S. J. L. (2010). Biossíntese e recentes avanços na produção de celulose bacteriana. Eclética Química, 35(4), 165–178. https://doi.org/10.26850/1678-4618eqj.v35.4.2010.p165-178

Abstract

O presente trabalho discute os recentes avanços na biossíntese e na produção de celulose bacteriana (CB) pela gram-negativa, aeróbia e aceto-ácida Gluconacetobacter. xylinus. A CB se difere de seu par vegetal, principalmente devido ao seu caráter de fibras nanométricas, contra o caráter micrométrico da vegetal, são extruídas através da parede celular de G. xylinus, com isso sua estrutura macroscópica é mecanicamente e fisicamente mais resistente, abrindo grandes oportunidades de aplicações tecnológicas e biológicas, muito além das obtidas pela celulose vegetal. O desafio atual está no aumento da produção de CB, que se debruça num maior entendimento de sua biossíntese para que seja possível uma posterior manipulação genético-bioquímica oriundas do recente avanço na biologia molecular e nos bioprocessos. São relacionados trabalhos utilizando a CB como base para produção de compósitos como também o que a está sendo feito de mais atual com este material biológico.

https://doi.org/10.26850/1678-4618eqj.v35.4.2010.p165-178
PDF

References

M. Shoda, Y. Sugano, Biotechnol. Bioprocess Eng. 10 (1)

(2005) 1.

J. L. Chávez-Pacheco, S. Martínez-Yee, M. Contreras-Zentella, E. Escamilla-Marván, TIP. 7 (2004) 26.

P. Ross, R. Mayer, M. Benziman, Microbiology and Molecular Biology Reviews, 55 (1991) 35.

I. M. Saxena, R. Brown, Ann. Bot. 96 (2005) 9.

Y. Yamada, K. Hoshino, T. Ishikawa, Biosci., Biotechnol., Biochem. 61 (1997) 1244.

A. J. Brown, J. Chem. Soc. 49 (1886) 432.

M. N. Belgacem, A. Gandini, Monomers, Polymers and Composites from Renewable Resources, Elsevier, Amsterdam, 2008.

W. K. Czaja, D. J. Young, M. Kawecki, R. M. Brown Jr, Biomacromolecules 8 (2007) 1.

W. Czaja, A. Krystynowicz, S. Bielecki, R. M. Brown Jr, Biomaterials 27 (2006) 145.

D. Klemm, D. Schumann, U. Udhardt, S. Marsch, Prog. Polym. Sci. 26 (9) (2001) 1561.

R. Jonas, L. F. Farah, Polym. Degrad. Stab. 59 (1998) 101.

C. Legnani, C. Vilani, V. L. Calil, H. S. Barud, et al., Thin Solid Films 517(3) (2008) 1016.

L. C. de Santa Maria, A. L. C. Santos, P. C. Oliveira, H. S. Barud, et al., Mater. Lett. 63 (9-10) (2009) 797.

H. S. Barud, R. M. N. Assunção, M. A. U. Martines, J. Dexpert-Ghys, et al., J. Sol-Gel Sci. Technol 46 (3) (2008) 363.

H. S. Barud, C. A. Ribeiro, M. S. Crespi, M. A. U. Martines, et al., J. Therm. Anal. Calorim. 87 (2007) 815.

E. Chanliaud, M. J. Gidley, Plant J. 20 (1) (1999) 25.

C. J. Grande, F. G. Torres, C. M. Gomez, O. P. Troncoso, J. Martínez-Pastor. Materials Science and Engineering: C. 29, 4 (2009), 1098.

E. E. Brown, Washington State University, Dissertação (Mestrado em Engenharia Química). (2007) 125 p.

R. J. B. Pinto, P. Marques, M. A. Martins, C. P. Neto, T. Trindade, J. Colloid. Interface Sci. 312 (2) (2007) 506.

H. S. Barud, R. M. N. Assunção, M. A. U. Martines, J. Dexpert-Ghys, et al., J. Sol-Gel Sci. Technol. 46 (3) (2008) 363.

J. Cai, S. Kimura, M. Wada, S. Kuga, Biomacromolecules. 12, (2009) 87.

Barud, H. S. ; Legnani, C. ; Quirino, W. G. ; Caiut, J. M .A. ; Messaddeq, Y. ; Ribeiro, S. J. L.. Revista Fapesp, 164, (2009) 70.

I. Cleenwerck, M. De Wachter, A. Gonzalez, L. De Vuyst, P. De Vos, Int. J. Syst. Evol. Microbiol. 59 (2009) 1771.

W. S. Williams, R. E. Cannon, Appl. Environ. Microbiol. 55 (10) (1989) 2448.

M. Swissa, Y. Aloni, H. Weinhouse, M. Benizman, J. Bacteriol. 143(3) (1980) 1142.

A. Krystynowicz, M. Koziolkiewicz, A. Wiktorowska-Jezierska, S. Bielecki, et al., Acta Biochim. Pol. 52 (3) (2005) 691.

A. G. Matthysse, S. White, R. Lightfoot, J. Bacteriol. 177 (4) (1995) 1069.

N. S. Han, J. F. Robyt, Carbohydr. Res. 313 (2) (1998) 125.

R. M. Brown Jr, I. M. Saxena, Plant Physiol. Biochem. 38 (1-2) (2000) 57.

S. Kawano, K. Tajima, H. Kono, T. Erata, et al., J. Biosci. Bioeng. 94 (3) (2002) 275.

I. M. Saxena, K. Kudlicka, K. Okuda, R. M. Brown, J. Bacteriol. 176 (1994) 5735.

N. Hoenich, BioResources. 1(2) (2006) 270

Y. Amor, C. H. Haigler, S. Johnson, M. Wainscott, D. P. Delmer, Proc. Natl. Acad. Sci. USA 92 (20) (1995) 9353.

Y. Z. Wan, Y. Huang, C. D. Yuan, S. Raman, et al., Mater. Sci. Eng. C, 27 (4) (2007) 855.

H. Luo, G. Xiong, Y. Huang, F. He, et al., Mater. Chem. Phys. 110 (2-3) (2008) 193.

R. Jung, H. S. Kim, Y. Kim, S. M. Kwon, et al., J. Polym. Sci., Part B: Polym. Phys. 46 (12) (2008) 1235.

Z. Yan, S. Chen, H. Wang, B. Wang, et al., Carbohydr. Res. 343 (1) (2008) 73.

A. Hirai, F. Horii, ICR Annual Report, 6 (1999) 28.

R. M. Brown, J. H. M. Willison, C. L. Richardson, Proc. Natl. Acad. Sci. USA, 73 (12) (1976) 4565.

M. Hornung, R. Biener, H. P. Schmauder, Eng. Life Sci.

(4) (2009) 342.

D. Klemm, B. Heublein, H. P. Fink, A. Bohn, Angew. Chem. Int. Ed. 44 (22) (2005) 3358.

C. P. Santos, I. N. Reis, J. E. B. Moreira, L. B. Brasileiro, Química Nova na Escola 14 (2001) 3.

A. F. J. Bellote, H. D. da Silva, C. A. Ferreira, G. C. Andrade, Bol. de Pesquisa Florestal, Colombo, 37 (1998) 99. [44] R. L. G. Mattos, A. C. V. Valença, BNDES Setorial, Rio de Janeiro, 12 (2000) 93.

J. L. Gomide, J. L. Colodette, R. C. de Oliveira, C. M. Silva, Revista Árvore, 29 (1) (2005) 129.

D. R. Nobles, R. M. Brown, Cellulose, 15 (5) (2008) 691. [47] T. Ishida, Y. Sugano, T. Nakai, M. Shoda, Biosci., Biotechnol., Biochem. 66 (8) (2002) 1677.

S. Valla, H. Ertesvag, N. Tonouchi, E. Fjaervik, Bacterial cellulose production: Biosynthesis and applications. Editor: B. H. A. Rehm, Microbial production of biopolymers and polymer precursors, Caister Academic Press, Norfolk, Reino Unido, (2009), 43.

T. L. Juvenal, R. L. G. Mattos, BNDES Setorial, Rio de Janeiro, 16 (2002) 3.

A. Hirai, M. Tsuji, H. Yamamoto, F. Horii, Cellulose, 5 (3) (1998) 201.

C. H. Haigler, R. M. Brown, M. Benziman, Science, 210 (4472) (1980) 903.

J. R. Colvin, D. E. Witter, Protoplasma, 116 (1) (1983) 34.

S. Bae, M. Shoda, Biotechnol. Prog. 20 (5) (2004) 1366. [54] S. O. Bae, Appl. Microbiol. Biotechnol. 67 (1) (2005) 45. [55] A. Shirai, M. Takahashi, H. Kaneko, S. I. Nishimura, et al., Int. J. Biol. Macromol. 16 (1994) 297.

O. M. Astley, E. Chanliaud, A. M. Donald, M. J. Gidley, Int. J. Biol. Macromol. 32 (1-2) (2003) 28.

X. Yu, R. H. Atalla, Int. J. Biol. Macromol. 19 (2) (1996) 145.

S. K. Cousins, R. M. Brown, Polymer, 38 (4) (1997) 897.

T. Iwata, L. Indrarti, J. I. Azuma, Ceulose, 5 (3) (1998) 215.

C. Tokoh, K. Takabe, M. Fujita, H. Saiki, Cellulose, 5 (4) (1998) 249.

S. E. C. Whitney, M. G. E. Gothard, J. T. Mitchell, M. J. Gidley, Plant Physiol. 121 (1999) 657.

K. Doman, Y. M. Kim, M. R. Park, D. H. Park, J. Microbiol. Biotechnol. 9 (6) (1999) 704.

G. Joseph, G. E. Rowe, A. Margaritis, W. Wan, J. Chem. Technol. Biotechnol. 78 (9) (2003) 964.

S. Yamanaka, J. Sugiyama, Cellulose, 7 (3) (2000) 213.

D. N. Thompson, M. A. Hamilton, Appl. Biochem. Biotechnol. 91 (9) (2001) 503.

M. Seifert, S. Hesse, V. Kabrelian, D. Klemm, J. Polym. Sci., Part A: Polym. Chem. 42 (3) (2003) 463.

S. Bae, Y. Sugano, M. Shoda, J. Biosci. Bioeng. 97 (1) (2004) 33.

S. E. C. Whitney, E. Wilson, J. Webster, A. Bacic, et al., Am. J. Bot. 93 (2006) 1402.

E. E. Brown, M. P. G. Laborie, Biomacromolecules, 8 (2008) 3074.

L. L. Zhou, D. P. Sun, L. Y. Hu, Y. W. Li, J. Z. Yang, J. Ind. Microbiol. Biotechnol. 34 (7) (2007) 483.

M. Phisalaphong, N. Jatupaiboon, Carbohydr. Polym. 74 (3) (2008) 482.

A. Kurosumi, C. Sasaki, Y. Yamashita, Y. Nakamura, Carbohydr. Polym. 76 (2) (2009) 333.

M. Pommet, J. Juntaro, J. Y. Y. Heng, A. Mantalaris. Biomacromolecules, 9 (6) (2008) 1643.

H. Son, M Heo, Y. Kim, S. Lee. Biotechnol. Appl. Biochem, 33 (2001) 1.

J. W. Hwang, Y. K. Yang, J. K. Hwang, Y. R. Pyun and Y. S. Kim. Journal of Bioscience and Bioengineering. 88 (2) (1999) 183.

N. Suwannapinunt, J. Burakorn, S. Thaenthancee, S. Suranaree J. Sci. Technol,(2007) 14(4), 357.

Joris, K., PhD thesis, University of Gent, Belgium, 1993.

E.J. Vandamme, S. De Baets, A. Vanbaelen, K. Joris, P.De Wulf. Polymer Degradation and Stability, 59 (1998) 93.

Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Copyright (c) 2018 Eclética Química Journal

Metrics

PDF views
811
Jan 2011Jul 2011Jan 2012Jul 2012Jan 2013Jul 2013Jan 2014Jul 2014Jan 2015Jul 2015Jan 2016Jul 2016Jan 2017Jul 2017Jan 2018Jul 2018Jan 2019Jul 2019Jan 2020Jul 2020Jan 2021Jul 2021Jan 2022Jul 2022Jan 2023Jul 2023Jan 2024Jul 2024Jan 2025Jul 2025Jan 202652
|